Obywatele przyszłości: młodzież wobec współczesnych problemów –

w perspektywie lokalnej, europejskiej i globalnej

Citizens of the future: the concerns and actions of  young people around  current European and global

 

Systematyczne badania opinii i postaw Polaków wyraźnie wskazują na obniżanie się w ostatniej dekadzie aktywności obywatelskiej polskiego społeczeństwa. Przejawem mniejszej aktywności jest także spadający poziom frekwencji wyborczej oraz malejący odsetek Polaków przynależących do stowarzyszeń i organizacji społecznych. Tendencje te nasilają się i są obserwowane również w innych krajach Europy i świata. W tym kontekście pojawiają się obawy o postawy zaangażowania w życie społeczne i polityczne młodych ludzi, a szczególnie ważnym przedmiotem zainteresowania i badań stają się czynniki, które postawy te mogą wzmacniać.

Ważnym czynnikiem kształtującym takie postawy jest system edukacyjny. Jednym z celów demokratyzacji polskiej oświaty w latach 90-tych było udoskonalanie przedmiotu, jakim jest Wychowanie Obywatelskie tak, by pomóc młodym Polakom w zrozumieniu współczesnych politycznych i ekonomicznych zmian i spowodować większe zaangażowanie młodzieży w życie społeczne. Tymczasem obserwacje aktywności społecznej młodych ludzi mogą wskazywać na dwa trendy - liczba młodzieży (w tym uczniów) angażującej się każdego roku w aktywność na rzecz pomocy potrzebującym stale wzrasta, choć jednocześnie wielu młodych ludzi ujawnia brak zainteresowania sprawami społecznymi i politycznymi. Stawia to pod znakiem zapytania efektywność edukacji obywatelskiej oraz rodzi pytanie o to, jak tę edukację doskonalić.

Mimo obaw dotyczących małego zaangażowania młodzieży w życie polityczne i społeczne oraz wątpliwości dotyczących edukacji obywatelskiej, przeprowadzono niewiele badań na temat zainteresowania uczniów tymi kwestiami oraz ich motywacji do działań na rzecz społeczności. Brak jest też opracowań naukowych poruszających kwestie zachowań obywatelskich i edukacji obywatelskiej w kontekście różnic indywidualnych w zasobach uczniów, a szczególnie w kontekście ich uwarunkowań osobowościowych.

Niniejszy projekt wychodzi naprzeciw potrzebom identyfikowania czynników osobowościowych i społecznych, które modyfikują, a przede wszystkim nasilają postawy obywatelskie oraz są ważne dla doskonalenia edukacji obywatelskiej. Projekt składa się z trzech zadań. Dwa są wspólne dla partnerów współpracujących w projekcie międzynarodowym, trzecie jest specyficzne dla badań polskich.

Celem realizowanym w ramach zadania pierwszego jest zbadanie opinii i przekonań uczniów dotyczących kluczowych problemów dotykających współczesne społeczeństwo (konflikty, bieda, środowisko naturalne, sprawiedliwość społeczna) w perspektywie osobistej, lokalnej i globalnej przyszłości.

Rezultaty pozwolą ocenić, czy indywidualne zasoby oraz ich rola zależą od wieku młodzieży i środowiska, w jakim żyją młodzi ludzie, dostarczą także informacji, jak dopasowywać programy edukacji obywatelskiej do zasobów indywidualnych uczniów.

W każdym roku zbadanych zostanie 360 uczniów reprezentujących trzy grupy wiekowe (120 w każdej grupie wiekowej w czterech szkołach).

            W projekcie udział biorą Polska, Hiszpania oraz Turcja, partnerem projektu jest również Wielka Brytania.

 

Więcej informacji na stronie: www.uwm.edu.pl/citizens